Gönüllüler Fark Etti: “Geçen Hafta Mavi Değillerdi”
Görüntüler, 2017’den beri bölgedeki yaklaşık 700 köpeğe yiyecek ve tıbbi bakım sağlayan “Dogs of Chernobyl” (Çernobil’in Köpekleri) adlı gönüllü grup tarafından paylaşıldı. Videoda, en az bir köpeğin tüylerinin tamamen parlak mavi bir renk aldığı görülüyor.
Grup, “Geçen hafta mavi değillerdi. Nedenini bilmiyoruz, durumu anlamak için yakalamaya çalışıyoruz. Büyük ihtimalle bir tür kimyasala temas ettiler,” açıklamasını yaptı. Sosyal medyada da birçok kullanıcı, rengin “yıkanabilir kimyasal kirlenme” olabileceğini öne sürdü. Yetkililer, endişe verici görünüme rağmen köpeklerin “aktif ve sağlıklı” olduğunu belirtiyor.
Arka Plan: Nükleer Felaketin Mirasçıları
Bölgedeki bu köpekler, 1986’daki Çernobil nükleer felaketi sırasında bölgeyi terk etmek zorunda kalan insanların geride bıraktığı evcil hayvanların torunları. İnsanların yokluğunda doğanın yeniden hakimiyet kurduğu Çernobil Dışlama Bölgesi’nde (CEZ), radyasyon seviyesi hala insanlar için izin verilen dozun yaklaşık altı katı (11,28 milirem) seviyesinde.
Bilimsel Teori: “Çernobil Köpekleri Evrim Geçiriyor”
Mavi tüylerin sırrı basit bir kimyasal kirlenme olabilse de, 2024 yılında Science Advances dergisinde yayımlanan bir araştırma, bu köpeklerin çok daha derin bir değişim geçirdiğini ortaya koyuyor.
ABD Columbia Üniversitesi’nden Dr. Norman J. Kleiman liderliğindeki bir ekip, Çernobil çevresindeki 116 köpekten alınan kan örneklerini inceledi. DNA analizleri, bu köpeklerin bölgedeki diğer hayvanlardan genetik olarak farklılaştığını ve radyasyon ile toksik çevresel koşullara uzun süreli maruz kalmayla ilişkili 400’e yakın “genetik sapma noktası” geliştirdiğini belirledi.
Araştırma, bu köpeklerin yalnızca hayatta kalmakla kalmayıp, radyasyona ve ağır metallere karşı benzersiz bir bağışıklık sistemi geliştirerek evrim geçiriyor olabileceğini gösteriyor. Bu durum, mavi tüylerin nedeninin basit bir kirlenme olabileceği gibi, bu zorlu koşullara uyum sağlayan hayvanlarda görülen beklenmedik bir yan etki olabileceği tartışmalarını da alevlendirdi.
